PYTHONDA TEMEL MATEMATİK OPERATÖRLERİ
Yeni blog yazımıza hoşgeldiniz.Bugün ki blog yazımızda temel matematik operatörlerinden bahsedeceğiz.Öncelikle Python programlama dilinde aynı matemetikte olduğu gibi 4 temel işlem vardır.Bunlar;
1)toplama
2)çıkarma
3)çarpma
4)bölme
temel operatörlerdir.
Öncelikle toplama işlemine genel bir bakış atalım.
1)TOPLAMA
Öncelikle toplama işlemi (+) işareti ile gösterilir.Toplama işlemi a+b+c..........+z=toplam sonuç şeklinde ifade edilen işlemlere toplama işlemi denir.Python programlama dilinde toplama işlemi atamalar yapılarak yapılır.Daha genel bir şekilde anlatmaya çalışalım.
ÖRNEK 1
a=1
b=5
c=a+b
print(c) --------------------------------------> çıktı=6
**Bu örneğimizi bir analiz edelim;
şimdi öncelikle herhangi bir harfe herhangi bir sayı ataması yaptık.Görüldüğü gibi a harfine 1 ataması,b harfine 5 ataması yapıldı.Ve aslında burada bizim çok ama çok dikkat etmemiz gereken kısım c harfine yapılan atama.Bu kısıma bakacak olursak a değişkeni ve b değişkeni bir tane değişkene atanarak iki değişkenin toplamı tek bir değişkene atanıyor ve son olarak da yazdırma fonksiyonumuz olan print fonksiyonu ile yazdırma işlemimiz yaptırılıyor.Ama tabi ki print fonksiyonu ile yazdırdığımızda en son atama yaptığımız değişkeni print fonksiyonu ile okutturuluyor bu kısım çok önemli burası öğrenildikten sonra bu kısımı halledeceğimize inanıyorum.Birkaç tane örnek ile konumuzu destekleyelim;
ÖRNEK 2
a=1
b=2
c=3
d=4
e=90
x=a+b+c+d+e
print(x)---------------------------------------->çıktı=100
ÖRNEK 3
a=64
b=36
c=100
d=800
e=9000
l=a+b+c+d+e
print(l)--------------------------------------------->çıktı=10000
2)ÇIKARMA
Python programlama dilinde çıkarma işlemi aynı toplama işlemi gibi yapılıyor yani genel olarak tek fark matematikten bilindiği gibi kullanılan işaretler.
ÖRNEK 1
a=22
b=12
c=a-b
print(c)------------------------------>çıktı=10
ÖRNEK 2
a=888
b=123
c=a-b
print(c)-------------------------------->çıktı=765
ÖRNEK 3
a=128
b=172
c=500
x=a+b-c
print(x)-------------------------------->çıktı=-200
ÖRNEK 4
a=128
b=172
c=500
x=a+c-b
print(x)-------------------------------->çıktı=456
ÖRNEK 5
a=128
b=172
c=500
x=a-b-c
print(x)----------------------------------->çıktı=-544
3)ÇARPMA
Python programlama dilinde çarpma işleminin nasıl yapıldığını örneklerle anlatmaya çalışalım.
ÖRNEK 1
a=22
b=12
c=a*b
print(c)------------------------------>çıktı=264
ÖRNEK 2
a=888
b=123
c=a*b
print(c)-------------------------------->çıktı=109224
ÖRNEK 3
a=128
b=172
c=500
x=a*b*c
print(x)-------------------------------->çıktı=11008000
ÖRNEK 4
a=58
b=78
c=98
x=a*c*b
print(x)-------------------------------->çıktı=443352
ÖRNEK 5
a=98
b=108
c=118
x=a*b*c
print(x)----------------------------------->çıktı=1248912
bu örnekleri daha ayrıntılı ve net bir şekilde daha karmaşık işlemlerle destekleyeceğim.
4)BÖLME
ÖRNEK 1
a=25
b=5
x=a/b
print(x)----------------------->çıktı=5
ÖRNEK 2
a=14
b=14
y=a/b
print(y)----------------------->çıktı=1
-----DAHA GENEL ÖRNEKLERLE VE AÇIKLAMALARLA BU KISIMI PEKİŞTİRELİM-----
ÖRNEK 1
a=11
b=3
c=4
d=115
y=(a+b)*(c+d)
print(y)----------------------->çıktı=1666
ÖRNEK 2
a=6
b=7
c=1215
d=324
x=(a*b)*(c+d)
print(x)----------------------->çıktı=64.638
ÖRNEK 3
x=124
y=24144
z=123
a=((x+y)*(x+z))/y
print(a)----------------------->çıktı=248,26855533465871438038436050364
ÖRNEK 4
b=34
k=57
l=98
f=78,98
z=((b*k)*(l*f))/f
print(z)------------------------>çıktı=189.924
ÖRNEK 5
a=123
b=123
c=123
d=123
g=a*b*c*d
print(g)--------------------->çıktı=228.886.641
ÖRNEK 6
p=45
e=90
t=78
w=10653278
f=988
q=386386386386
v=(((g*w)+(p+e*t))/f)*(w*g)
print(v)------------------------>çıktı=1,7149568952186578947383463805414e+34
ÖRNEK 7
cosx=68(derece)
sinx=78(derece)
tanx=sinx/cosx
print(tanx)---------------------->çıktı=1,1470588235294117647058823529412
(Bilindiği üzere trigonometrik ifadeler derece cinsinden ifade ediliyor burada derece olduğunu yanında belirttim ama yinede yazmak istedim.Ama tabi ki IDE(derleyici) de bu kodumuzu yazdırırken derece şeklinde belirtmeden yazdırmamız gerekiyor.
ÖRNEK 8
cosx=729
secx=1/cosx
print(secx)------------------------>çıktı=0,00137174211248285322359396433471
Bu örneklerde bilmemiz gereken en önemli kilit nokta işlem önceliğidir.Yani işlem önceliğine göre parantez koyduğumuz zaman daha sağlıklı sonuç alacağız.Şimdi işlem önceliğine değinecek olursak
şöyle yorum yapabiliriz;
1)çarpma işlemi bölme işlemine göre önceliklidir.
2)toplama işlemi çıkarma işlemine göre önceliklidir.
3) 4 işlem arasında işlem önceliğini sıralarsak;
1)çarpma
2)bölme
3)toplama
4) çıkarma
şeklinde olacaktır.
4)parantez içi her zaman ilk önce yapılması gereken işlemdir.
5)işlemler değerlendirmeye alınırken soldan sağa bakılarak değerlendirilir.
3)TAM SAYI BÖLMESİ(//)
Bu kısım çok önemli ve dikkat edilmesi gereken bir kısım.Şimdi doğal olarak bu işlemin normal bölme işleminden ne farkı var diye soruyor olabilirsiniz haklı olarak.Sorunun cevabına gelecek olursak cevap kısa ve net "KALANSIZ SONUÇ".Yani kalansız sonuç derken isiminden de belli olacağı gibi örnek vermek gerekirse bölme işlemimizin sonucu 3,14 ise bu işlem virgülden sonrasını almıyor bize tam sayı olan kısımı yazdırıyor.
---------SON OLARAK GENEL ÖRNEKLER----------
bu örnekleri daha ayrıntılı ve net bir şekilde daha karmaşık işlemlerle destekleyeceğim.
4)BÖLME
ÖRNEK 1
a=25
b=5
x=a/b
print(x)----------------------->çıktı=5
ÖRNEK 2
a=14
b=14
y=a/b
print(y)----------------------->çıktı=1
-----DAHA GENEL ÖRNEKLERLE VE AÇIKLAMALARLA BU KISIMI PEKİŞTİRELİM-----
ÖRNEK 1
a=11
b=3
c=4
d=115
y=(a+b)*(c+d)
print(y)----------------------->çıktı=1666
ÖRNEK 2
a=6
b=7
c=1215
d=324
x=(a*b)*(c+d)
print(x)----------------------->çıktı=64.638
ÖRNEK 3
x=124
y=24144
z=123
a=((x+y)*(x+z))/y
print(a)----------------------->çıktı=248,26855533465871438038436050364
ÖRNEK 4
b=34
k=57
l=98
f=78,98
z=((b*k)*(l*f))/f
print(z)------------------------>çıktı=189.924
ÖRNEK 5
a=123
b=123
c=123
d=123
g=a*b*c*d
print(g)--------------------->çıktı=228.886.641
ÖRNEK 6
p=45
e=90
t=78
w=10653278
f=988
q=386386386386
v=(((g*w)+(p+e*t))/f)*(w*g)
print(v)------------------------>çıktı=1,7149568952186578947383463805414e+34
ÖRNEK 7
cosx=68(derece)
sinx=78(derece)
tanx=sinx/cosx
print(tanx)---------------------->çıktı=1,1470588235294117647058823529412
(Bilindiği üzere trigonometrik ifadeler derece cinsinden ifade ediliyor burada derece olduğunu yanında belirttim ama yinede yazmak istedim.Ama tabi ki IDE(derleyici) de bu kodumuzu yazdırırken derece şeklinde belirtmeden yazdırmamız gerekiyor.
ÖRNEK 8
cosx=729
secx=1/cosx
print(secx)------------------------>çıktı=0,00137174211248285322359396433471
Bu örneklerde bilmemiz gereken en önemli kilit nokta işlem önceliğidir.Yani işlem önceliğine göre parantez koyduğumuz zaman daha sağlıklı sonuç alacağız.Şimdi işlem önceliğine değinecek olursak
şöyle yorum yapabiliriz;
1)çarpma işlemi bölme işlemine göre önceliklidir.
2)toplama işlemi çıkarma işlemine göre önceliklidir.
3) 4 işlem arasında işlem önceliğini sıralarsak;
1)çarpma
2)bölme
3)toplama
4) çıkarma
şeklinde olacaktır.
4)parantez içi her zaman ilk önce yapılması gereken işlemdir.
5)işlemler değerlendirmeye alınırken soldan sağa bakılarak değerlendirilir.
KALANI BULMA-ÜS BULMA-TAMSAYI BÖLMESİ
1)KALANI BULMA(%)
Önce diğer bloglarımızda yaptığımız gibi konu başlığımızın ne olduğunu derinden anlayıp ona göre devamı getirelim bu bizim işi temelden öğrenmemize çok yardımcı olacaktır.
kalan nedir?
Kalan bölme işleminde aslında bölünen sayının bölen sayıda kaç defa olduğu bulunduktan sonra artan sayı değeridir.Bunu doğal olarak işleme dökmek daha faydalı. Örneğin;
26:8=burada kalan 2'dir.
48:17=burada kalan 14'dür.
Şimdi kalanı bulmanın Python programlama dilinde nasıl yapıldığına değinelim.Python programlama dilinde kalanı bulma işlemi yüzde işareti (%) ile bulunur.Bu işlem bize Python programlama dilinde çok büyük sayılar ile işlem yapmamız gerektiğinde sadece kalan ile algoritmamıza devam etmemiz gerekebilir mesela bu bir faktöriyel algoritması olabilir.Ama tabi ki fonksiyonlar konusuna geçtiğimizde bu kadar karmaşık algoritma işlemlerine girmemize gerek kalmadığını göreceksiniz math kütüphanesini dahil ederek(bu kısımı ilerleyen bloglarımızda net bir şekilde anlatacağız kafanız takılasın buraya) gerekli işlemleri yapabiliriz.Fonksiyon konularına geçene kadar bu kısımları çok net bir şekilde anlayıp uygulayabilelim ki algoritma mantığımız gelişsin.
2)ÜS BULMA(**)
Yine her zaman ki yaptığımız gibi işin temelinden başlayarak yolumuza devam edelim.Üs bulma konusuna değinecek olursak;
- n*n*n*n*n..............*n=burada x tane n sayısı bulunsun bu cümlenin matematiksel olarak gösterimi------------->n**x şeklinde olacaktır.
- 2*2*2*2*2*2*2*2=2**8 şeklinde gösterilecektir.Yani bu 2 üzeri 8 olarak somut anlamda yazılıyor.
3)TAM SAYI BÖLMESİ(//)
Bu kısım çok önemli ve dikkat edilmesi gereken bir kısım.Şimdi doğal olarak bu işlemin normal bölme işleminden ne farkı var diye soruyor olabilirsiniz haklı olarak.Sorunun cevabına gelecek olursak cevap kısa ve net "KALANSIZ SONUÇ".Yani kalansız sonuç derken isiminden de belli olacağı gibi örnek vermek gerekirse bölme işlemimizin sonucu 3,14 ise bu işlem virgülden sonrasını almıyor bize tam sayı olan kısımı yazdırıyor.
---------SON OLARAK GENEL ÖRNEKLER----------
***Normal bölme ve tam sayı bölme arasındaki farkı analiz ederek açıklayalım***
1) a=12
b=3
c=a/b
print(c)------------------->çıktı=4
2) a=625
b=5
v=625/5
print(v)-------------------->çıktı=125
3) a=454547
b=256
c=454547/256
print(c)---------------------->çıktı=1.775,57421875
<>Bu işlemde görüldüğü üzere en hassas şekilde bölme işlemimiz yapıldı
4) a=454547
b=256
c=454547//256
print(c)----------------------->çıktı=1
<>Burada görüldüğü üzere tam sayı bölmesi işlemi yaparak küsürlü kısımı bilgisayarımız okutmadan direkt olarak tam değeri bizlere yazdırdı.
5) a=5
b=2
c=2**5
print(c)--------------------->çıktı=32
6) a=5
b=2
c=5**2
print(c)------------------->çıktı=25
<> Bu üs alma kısımında dikkat etmemiz gereken kilit nokta üs alma operatöründen sonra (**) gelen sayı değerimiz üsteki sayıdır.Ondan önceki sayımız taban sayımızdır.Bunun dışında dikkat etmemiz gereken çok kritik nokta bulunmamakta.Bir sonraki blog yazımızda aynı kapsamlı şekilde anlatmaya devam edeceğim. Hoşçakalın.
1) a=12
b=3
c=a/b
print(c)------------------->çıktı=4
2) a=625
b=5
v=625/5
print(v)-------------------->çıktı=125
3) a=454547
b=256
c=454547/256
print(c)---------------------->çıktı=1.775,57421875
<>Bu işlemde görüldüğü üzere en hassas şekilde bölme işlemimiz yapıldı
4) a=454547
b=256
c=454547//256
print(c)----------------------->çıktı=1
<>Burada görüldüğü üzere tam sayı bölmesi işlemi yaparak küsürlü kısımı bilgisayarımız okutmadan direkt olarak tam değeri bizlere yazdırdı.
5) a=5
b=2
c=2**5
print(c)--------------------->çıktı=32
6) a=5
b=2
c=5**2
print(c)------------------->çıktı=25
<> Bu üs alma kısımında dikkat etmemiz gereken kilit nokta üs alma operatöründen sonra (**) gelen sayı değerimiz üsteki sayıdır.Ondan önceki sayımız taban sayımızdır.Bunun dışında dikkat etmemiz gereken çok kritik nokta bulunmamakta.Bir sonraki blog yazımızda aynı kapsamlı şekilde anlatmaya devam edeceğim. Hoşçakalın.
Yorumlar
Yorum Gönder